किन बढ्दैछ विश्व ओट्स बजार ? १० वर्षमा ३ अर्ब डलरको थप विस्तार
काठमाडौँ । विश्वव्यापी ओट्स बजार हाल शक्तिशाली गतिमा अघि बढिरहेको छ। सन् २०२५ मा करिब ८ अर्ब ८५ मिलियन अमेरिकी डलरको आकारमा रहेको यो बजार २०३५ सम्म ११ अर्ब १८६ मिलियन डलरमा पुग्ने प्रक्षेपण गरिएको छ। वार्षिक औसत ३.३ प्रतिशत वृद्धिदर रहने अनुमानसँगै, स्वास्थ्य–केन्द्रित र वनस्पति–आधारित खानपानतर्फ उपभोक्ताको झुकावले बजारलाई दीर्घकालीन विस्तारतर्फ डो¥याइरहेको छ।
सन् २०२४ मा विश्व ओट्स उत्पादन करिब २९.८७ मिलियन टन पुगेको छ, जसले माग र आपूर्तिमा सक्रियता बढेको संकेत गर्छ। भौगोलिक रूपमा युरोप अग्रस्थानमा छ, जहाँ करिब ४० प्रतिशत बजार सेयर र ३ अर्ब २३५ मिलियन डलर बराबरको कारोबार छ। उत्तर अमेरिका ३० प्रतिशत सेयरसहित दोस्रो स्थानमा छ भने एशिया २० प्रतिशत सेयरका साथ द्रुत गतिमा उदीयमान बजारका रूपमा देखिएको छ।
ओट्स बजारको मुख्य चालक उपभोक्ताबीच बढ्दो स्वास्थ्य चेतना हो। अमेरिका र युरोपमा ६० प्रतिशतभन्दा बढी उपभोक्ताको नियमित आहारमा ओट्स समावेश हुने गरेको छ। फाइबर, बीटा–ग्लुकान, वनस्पति प्रोटिन र आवश्यक खनिजले भरिपूर्ण ओट्सलाई हृदय स्वास्थ्य र तौल नियन्त्रणका लागि उपयोगी मानिन्छ। उपभोक्ता व्यवहारमा आएको डिजिटल परिवर्तनसँगै करिब ४५ प्रतिशत खरिद अनलाइन माध्यमबाट हुन थालेको छ।
यद्यपि सकारात्मक प्रवृत्तिका बाबजुद बजारले चुनौती पनि सामना गरिरहेको छ। कच्चा पदार्थको मूल्य उतार–चढाव, गहुँ र जौजस्ता सस्ता विकल्पसँगको प्रतिस्पर्धा तथा आपूर्ति शृंखलाको अस्थिरताले मूल्य निर्धारणमा दबाब सिर्जना गरेको छ। साथै, ग्रुट्स, फ्लेक्स र आटा जस्ता विभिन्न रूपान्तरणका लागि आवश्यक प्रविधि र प्रमाणीकरण लागतले उत्पादन खर्च बढाइरहेको छ।
उत्पादन संरचनामा नियमित र फ्लेक्स ओट्सले झण्डै आधा बजार नियन्त्रण गरेका छन्। ग्रुट्सको सेयर करिब ३० प्रतिशत छ भने पाउडर र आटाजस्ता रूपहरू द्रुत गतिमा लोकप्रिय हुँदैछन्। अनुप्रयोगका हिसाबले खाद्य घटक सबैभन्दा ठूलो खण्ड बनेको छ, तर मानव–खाद्य प्रयोग तीव्र रूपमा बढिरहेको छ। पछिल्ला वर्षहरूमा निजी देखभाल र सौन्दर्य उत्पादनमा कोलोइडल ओट्सको प्रयोगले नयाँ आय धारा खोलिदिएको छ।
भौगोलिक रूपमा उत्तर अमेरिका र युरोप स्थिर बजार भए पनि एशिया–प्रशान्त क्षेत्रमा तीव्र वृद्धि देखिएको छ। चीन, भारत, जापान, दक्षिण कोरिया र अस्ट्रेलिया प्रमुख उदीयमान बजारका रूपमा उभिएका छन्। शहरी उपभोक्तामा ओट्स ग्रहण दर वार्षिक करिब ८ प्रतिशतले बढिरहेको छ।
लगानी परिदृश्यमा, ओट्स प्रसंस्करण पूर्वाधार, उच्च–मूल्य स्न्याक, ग्लुटेन–मुक्त र कार्यात्मक उत्पादनमा पुँजी प्रवाह बढेको छ। ओट्स–आधारित दूध, स्न्याक बार र मासु विकल्पजस्ता उत्पादनले बजार विविधीकरणलाई गति दिएका छन्।
समग्रमा, स्वास्थ्य सचेतना, वनस्पति–आधारित आहार र निरन्तर नवाचारको संगमले विश्व ओट्स बजारलाई २०३५ सम्म स्थिर र दीर्घकालीन विस्तारतर्फ उन्मुख गराएको छ। आपूर्ति शृंखला सुदृढीकरण, प्रसंस्करण क्षमता विस्तार र मूल्य–संयोजनमा ध्यान दिने उद्योग सहभागीहरू आगामी दशकमा उल्लेखनीय अवसर क्याप्चर गर्न सक्षम हुने देखिन्छ।
